Liệu chăn nuôi gia cầm chính xác có thể thực hiện?

17/06/2019

Trong khi theo dõi hành vi chi tiết trong chăn nuôi  gia súc đã chứng tỏ là một công cụ có giá trị để cải thiện hiệu quả, nhưng còn ở một đàn gia cầm thương có số lượng lớn hơn và thói quen thất thường của gà đã khiến việc theo dõi trở  nên khó khăn hơn nhiều. Và  đến tận  bây giờ.

Trong những năm gần đây, thuật  ngữ thông dụng nhất trong nông nghiệp đó là: chính xác. Trong khi nông nghiệp chính xác xuất hiện lần đầu cách đây hàng thập kỷ trong sản xuất cây trồng, nơi công nghệ GPS đã giúp nông dân giảm sử dụng thuốc diệt cỏ, thuốc trừ sâu và phân bón, thì gần đây nó mới được đưa vào ngành chăn nuôi.

Ở cấp độ của từng cá thể, các nhà sản xuất thịt bò, sữa và thịt lợn sử dụng các cảm biến đeo được để bắt bệnh sớm hơn và cải thiện phúc lợi và sự thoải mái. Họ cũng sử dụng các cảm biến để phát hiện những thay đổi về nhiệt độ và độ pH của cơ thể, để phân tích âm thanh và theo dõi sự thay đổi chuyển động và hành vi. Tuy nhiên, quá trình chuyển đổi công nghệ sang lĩnh vực gia cầm đã bị chậm lại và hiện tại không có công cụ nào sẵn có để theo dõi hành vi cá nhân ở gia cầm. Nhưng việc theo dõi có thể có giá trị. Các nhà nghiên cứu Thụy Sĩ đang đánh giá các loại hệ thống khác nhau - bao gồm công nghệ gắn thẻ hồng ngoại và nhận dạng tần số vô tuyến (RFID) - để theo dõi hành vi của từng cá thể trong gà mái. Họ hy vọng rằng dữ liệu họ thu thập sẽ cải thiện hơn nữa chuồng nhốt và phúc lợi.

Dẫn đầu bởi Michael Toscano, các nhà nghiên cứu phúc lợi gia cầm từ Trung tâm Chuồng trại Gia cầm và Thỏ thích hợp (ZTHZ) ở Thụy Sĩ đang cố gắng hiểu rõ hơn về hành vi của gà mái thông qua nghiên cứu ở cấp độ cá nhân. ZTHZ, một nỗ lực hợp tác giữa Đại học Bern và Văn phòng thú y và an toàn thực phẩm liên bang Thụy Sĩ, sử dụng chuồng hai lớp để nghiên cứu tại chỗ. Ngôi chuồng đầu tiên có tám nhóm 360 con gà mái và có một khu vườn và đồng cỏ mùa đông. Ngôi nhà thứ hai có 20 nhóm 225 con gà mái và có một khu vực bên ngoài với một khu vườn mùa đông. Các cơ sở cho phép các nhà nghiên cứu nhân rộng các thử nghiệm và tiến hành nghiên cứu trong một môi trường bán thương mại.

 

Tại trang trại Kipster ở Hà Lan, nông dân Ruud Zanders cung cấp cho gà một khu vườn mùa đông, một khu vực kín, nơi gà có thể tiếp cận với không khí trong lành và ánh sáng mặt trời. Vào những ngày nóng hơn, những con gà mái lang thang ở ngưỡng cửa; vài nơi dạo bên ngoài (Ảnh: Melanie Epp)

Trong một ngày thông thường, gà mái trong các hệ thống chuồng mở sẽ di chuyển xuống từ các vị trí trên cao, nơi chúng đang ngủ đến khu vực xả rác / lông… khoảng 20 phút sau khi đèn bật sáng trong nửa đêm về sáng. Chúng sẽ dành khoảng ba đến bốn giờ để gãi, mổ và giũ bụi trước khi đến hộp làm tổ, rất có thể là đẻ trứng. Từ đó, chúng sẽ đi lang thang khắp nơi và di chuyển ra ngoài trời đến khu vườn mùa đông khi lỗ pop cuối cùng mở ra. Trên bề mặt, nó có thể xuất hiện như thể những con chim di chuyển ngẫu nhiên hoặc không có cấu trúc, nhưng khi được theo dõi riêng lẻ, hành vi độc đáo trở nên rõ ràng. Một số, ví dụ, đi ra ngoài trời ngay khi cửa ổ  mở ra. Những con gà khác hầu như không mạo hiểm ở bên ngoài.

Việc sử dụng công nghệ chính xác trong sản xuất sữa đã tăng lên rất nhiều. Toscano hoạt động thực sự tốt ở cấp độ cá nhân bởi vì một con bò sữa có giá trị rất nhiều tiền so với một con gà mái đẻ, ông nói. Nếu bạn có thể nhận ra rằng con bò sữa của bạn bị què từ rất sớm, bạn sẽ tiết kiệm cho mình rất nhiều tiền.

Nhưng với gà, nếu bạn có 30.000 con, một con gà không thực sự đáng giá như vậy, anh ấy nói tiếp, vì thể chả có nhiều nghiên cứu trong lĩnh vực này.

Tuy nhiên, tại ZTHZ, Toscano có thể giám sát các loài gà bằng hệ thống theo dõi hồng ngoại được thiết kế bởi kỹ thuật viên của Markus Schwab. Hệ thống theo dõi sử dụng chùm tia hồng ngoại có mã đặc biệt được nhúng vào chúng, tương tự như chùm phát ra từ điều khiển từ xa của tivi. Các bộ phát, được gắn vào tường, tạo ra các chùm tia ở những khu vực mà các nhà nghiên cứu muốn ghi lại chuyển động của gà mái. Người nhận được gắn vào chân gà mái. Họ nhận ra các mã trong chùm tia hồng ngoại và lưu trữ thông tin mỗi khi gà mái đi vào và để lại một vùng (pin trong máy thu kéo dài đến ba tuần). Sử dụng hệ thống này, các nhà nghiên cứu theo dõi chuyển động trong năm khu vực của chuồng. Đầu ra của bốn con gà mái (hen) trong 11 ngày liên tiếp có thể được nhìn thấy trong Hình 1.

 

Hình 1. Biểu đồ vị trí của bốn con gà mái hen) trong 11 ngày liên tiếp: Mỗi bảng biểu thị một dữ liệu vị trí gà mái trong một ngày, nơi đèn sáng trong khoảng từ 2 giờ sáng đến 5 giờ chiều. Trục Y đại diện cho một trong năm khu vực (tầng trên cùng, tầng giữa, tầng dưới cùng, nơi xả rác/lông, vườn mùa đông) trong đó gà có mặt. Trục X biểu thị thời gian trong ngày. Tầng trên cùng chứa sào gà đỗ, thức ăn và nước, ổ  và tầng giữa, thức ăn và nước ở tầng dưới cùng; khu vườn mùa đông chỉ chứa thức ăn (Theo: Michael Toscano)

Mặc dù thiết kế hệ thống khá đơn giản, Schwab thừa nhận điều kiện khắc nghiệt trong chuồng trại là thách thức đối với thiết bị. Cả máy phát và máy nhận phải được bảo vệ khỏi bụi, phân, ve và gà mái tò mò sẽ mổ vào thiết bị.

Schwab nói, để làm cho hệ thống hoạt động trong những điều kiện này, tôi phải đặt tất cả các bộ phát vào một hộp bảo vệ nhỏ có nắp bằng thủy tinh acrylic. Để làm cho thiết bị dễ cài đặt, tôi đã cắm phích cắm vào hộp để thay đổi nhanh chóng và đơn giản.

Tôi cũng phải tìm cách bảo vệ người nhận đã bị con chim đeo, anh tiếp tục. Tôi đã sử dụng một hộp nhựa nhỏ trong suốt. Điều này bảo vệ nó khỏi bụi, phân và mạt.

Khi Toscano đưa thông tin vào biểu đồ, anh nhận thấy một điều thú vị. Dữ liệu tiết lộ rằng không chỉ đàn có một mô hình cụ thể, mà nhiều loại gà  riêng lẻ cũng đã thiết lập thói quen hàng ngày. Điều này khiến Toscano thích thú và anh bắt đầu nghĩ ra nhiều câu hỏi hơn mà người ta có thể trả lời bằng cách nghiên cứu gà ở cấp độ cá nhân.

 

 Kỹ thuật viên tại chỗ của ZTHZ Markus Schwab đã phải tìm cách bảo vệ hệ thống phát hiện hồng ngoại của mình khỏi bụi, phân, ve và gà mái tò mò (Theo: Melanie Epp)

Chẳng hạn, trong khi các nhà nghiên cứu có thể nhìn thấy khi những con gà i lên khu vực hộp làm tổ, thì hiện tại chúng có thể cho biết liệu chúng có đẻ trứng hay không. Dường như cũng có một số gà ghé thăm hộp làm tổ bất thường hoặc không có gì cả. Biết loại thông tin này có thể giúp các nhà nhân giống  chọn các lớp tốt tốt trên những con gà luôn nằm trên sàn nhà hoặc một nơi nào đó bên ngoài khu vực hộp tổ.

“Hệ thống của chúng tôi có thể khá có lợi cho một công ty chăn nuôi bởi vì bây giờ họ có thể có những đặc điểm mà họ có thể nhân giống vì họ không thể xác định được trước đây” - Toscano nói. “Trước đây họ không thể xem vấn đề này ở một đàn 50.000 con gà và không thể xác định được các đặc điểm di truyền ở mức đồ “đàn”.

“Bạn muốn gà có hành vi đẻ trứng tốt”, anh ấy nói tiếp. “Bạn muốn những con gà đang nằm trong hộp làm tổ, và sẽ rất thú vị khi tìm ra thứ gì gây ra sự biến đổi đó”.

Một đặc điểm khác mà Toscano muốn định lượng là hiệu quả của thức ăn: một con chim ăn bao nhiêu so với bao nhiêu trứng nó đẻ.

Về mặt phúc lợi gà mái, Toscano quan tâm đến việc tìm hiểu thêm về những con gà mổ  lông và động lực gây nên hành vi này. “Những nơi mà đàn gà được thả rông (range) , chúng có xu hướng ít mổ lông hơn”, ông nói. “Bây giờ, dù đó là bởi vì những con gà đó là gà mổ lông đi ra ngoài nhiều hơn hay liệu những con gà bị mổ lông đang đi ra ngoài để thoát ra, chúng tôi không biết được”.

Biết thêm về con gà nào gây ra vấn đề sẽ cho phép các nhà chọn giống loại bỏ đặc điểm đó thông qua các chương trình nhân giống của họ. “Nếu chúng ta có thể xác định được những đặc điểm nhất định có liên quan đến tầm quan trọng về kinh tế thì thì đó sẽ là hữu ích cho các chương trình nhân giống” – Toscano nói.

Một quan sát khác mà Toscano thực hiện trong quá trình nghiên cứu của mình là trong khi 97% số gà đã đi ra ngoài, hầu hết không bao giờ vượt ra ngoài khu vườn mùa đông đến khu vực thả rông. “Mặc dù họ có thể đi lên phạm vi, chúng dường như dành phần lớn thời gian trong khu vườn mùa đông”, theo ông Toscano.

 

Trong một trang trại ở Pháp, gà đẻ có thể chọn đi lang thang trong khu vườn mùa đông hoặc đi qua một cửa thứ hai mở ra một khu vực mở bên ngoài; Hầu hết chọn đi không xa hơn khu vườn mùa đông (Theo: Melanie Epp)

Khu vườn mùa đông là không gian ngoài trời được bao quanh ở tất cả các phía. Thông thường, chúng có một mái nhà và được bao quanh bởi hàng rào lưới. Gà có thể tiếp cận với không khí trong lành và ánh sáng mặt trời nhưng được bảo vệ khỏi những con vật săn mồi. Biết có bao nhiêu con gà sử dụng khu vườn mùa đông so với khu vực phạm vi là thông tin có giá trị cho các nhà bán lẻ và người tiêu dùng, những người có thể đang thúc đẩy các nhà sản xuất cung cấp không gian cho những con gà không thích sử dụng nó.

Toscano và nhóm của ông đã thực hiện một quan sát thú vị khác bằng cách sử dụng dữ liệu cá nhân. Sau khi tiêm vắc-xin tiêu chuẩn, chuyển động của gà mái đột nhiên vô cùng thay đổi, một sự thay đổi hành vi dường như kéo dài bảy đến tám ngày. Toscano nói: “Sẽ thật sự rất thú vị khi nhìn vào điều này và nói: tốt, nếu chúng ta có thể chọn những mô hình và thay đổi này, chúng sẽ tồn tại bao lâu? Mất bao lâu để một số loài chim giải quyết? Những tác động lâu dài của những can thiệp này đến năng suất của chim là gì?”

Mặc dù hệ thống hồng ngoại cung cấp một điểm khởi đầu tốt, một hệ thống theo dõi mới dựa trên tần số vô tuyến sẽ cho phép các nhà nghiên cứu theo dõi chuyển động trong tất cả các loại hệ thống thương mại, không chỉ các cơ sở đặc biệt ở Thụy Sĩ. Schwab hiện đang làm việc trên hệ thống theo dõi RFID.

Schwab nói rằng tôi phải tìm cách sửa lỗi máy theo dõi trên gà mái để chúng không bị làm phiền quá nhiều. Tuy nhiên, chúng tôi nghĩ rằng hệ thống này có rất nhiều tiềm năng.

Các nhà nghiên cứu không chỉ là những người bị hấp dẫn bởi khả năng quan sát hành vi của từng cá thể. Nhà sản xuất trứng người Mỹ Johnaa Brunnquell, chủ tịch và người sáng lập Egg Innovations, một doanh nghiệp gia cầm độc đáo có trụ sở tại Warsaw, Indiana, đang hợp tác với Toscano để khám phá tiềm năng của nó. Brunnquell muốn sử dụng hệ thống theo dõi RFID trên 5%  đàn của mình, sử dụng chúng như những con gà canh gác để tìm hiểu thêm về hành vi tổng thể và phát hiện vấn đề trước đó.

Điều gì sẽ xảy ra nếu chúng ta đưa cho chúng một số loại cảm biến gắn trên con gà hoặc dạng  vòng cổ hoặc như  cái ba lô lưng   - và nó xác định bệnh của con gà sớm hai đến ba ngày? Dụng cụ đó có thể là hàng hóa có trên thị trường. Tôi sẽ mua nó.

 Brunnquell sở hữu 65 chuồng gà đẻ với số lượng 20.000 con, được ký hợp đồng cho nông dân trong khu vực. Tất cả 65 chuồng đều giống hệt nhau về cách bố trí, điều này làm cho chúng hoàn hảo cho nghiên cứu nhân rộng. Brunnquell tin rằng kiến ​​thức đàn chính xác hơn sẽ dẫn đến một chiến lược quản lý chính xác hơn. Có phải nó làm thay đổi cách chúng ta thiết kế một cái tổ không? Có phải nó làm thay đổi sự phong phú trên đồng cỏ? Đối với tôi, đó là tất cả về tối ưu hóa. Nếu tôi đã sản xuất ở mức 102% những gì di truyền nói rằng họ có thể làm, làm thế nào để tôi đạt được 104%?

“Tôi tin rằng với kiến ​​thức cá nhân này, điều mà trực giác sẽ dẫn đến là tôi sửa đổi - không thay đổi, nhưng sửa đổi - bố cục chuồng trại”, ông nói.

Gà mái được nuôi với  nhãn “Egg Innovations” sản xuất “trứng tự do và đồng cỏ”. Nhưng thực tế là một số gà  của Brunnquell không bao giờ ra ngoài. Biết thêm về nơi những con gà đi và tại sao sẽ giúp anh ta sửa đổi chuồng trại để đáp ứng tốt hơn nhu cầu của chúng. Chẳng hạn, anh ta có nên thay đổi bước sóng ánh sáng trong chuồng để bù cho ánh sáng ban ngày ngoài trời mà những con gà đang bỏ lỡ không?

Mặc dù vậy, quan trọng nhất, Brunnquell tin rằng một hệ thống giám sát sẽ cho phép anh phát hiện bệnh nhanh hơn. Nếu điều gì xảy ra nếu chúng tôi đưa cho chúng một số loại cảm biến gắn trên con chim - có thể là vòng cổ hoặc ba lô - và nó đã xác định bệnh sớm từ hai đến ba ngày vì tính cá nhân? Bây giờ đó sẽ là một cái gì đó cho thị trường thương mại. Tôi sẽ mua nó."

Ngoài Toscano và Schwab, đội ngũ có trụ sở tại Bern còn có: John Berezowski, Christina Rufener, Yandy Abreu, Filipe Maximiano Sousa và Bernhard Völkl, cũng như Lucy Asher của Đại học Newcastle

 Võ Văn Sự dịch từ: Is precision poultry production possible? Melanie Epp. 1 August 2018, at 12:00a.m. https://thepoultrysite.com/articles/is-precision-poultry-production-possible


Tìm kiếm tài liệu chăn nuôi